2011 : Braille Without Borders

't Roojse Huus editie 2011 heeft zich ingezet voor Braille Without Borders. Dit project heeft als doel blinde mensen op te leiden zodat ze in staat zijn om in de maatschappij te integreren. Op deze pagina wordt het project in Tibet beschreven.

Introductie

Voor blinde kinderen in de Tibetaanse Autonome Regio (T.A.R.) bestond er tot in 1998 geen mogelijkheid onderwijs te volgen. De kans dat ze konden integreren in de samenleving was mede daardoor erg klein. Op 2,5 miljoen inwoners in de T.A.R. zijn er volgens officiële cijfers meer dan 30.000 blinden. In vergelijking met de andere gebieden in de wereld ligt het percentage van blinden in de T.A.R. ver boven het gemiddelde. Oorzaken van blindheid zijn te vinden in zowel klimatologische als hygiënische omstandigheden: stof, wind, hoge ultraviolette straling, roet (veroorzaakt door stoken met kolen en/of yakontlasting), een tekort aan vitamine A op jonge leeftijd. Onvoldoende medische zorg speelt ook een belangrijke rol. Cataract oftewel staar is een veel voorkomende aandoening. In de meeste gevallen van staar is een operatie mogelijk waarna het zicht weer gedeeltelijk of in zijn geheel terugkeert. Het Rode Kruis en andere organisaties organiseren speciale oogkampen om mensen met een staaraandoening te opereren. Er blijft echter een grote groep mensen over die niet geopereerd kan worden. Speciaal voor deze groep mensen en de overige blinden in de T.A.R. is het Braille Without Borders trainingscentrum in Tibet opgezet.

Geschiedenis

In de zomer van 1997 heeft Sabriye Tenberken, zelf blind, de mogelijkheid voor het opzetten van een opleidingsinstituut voor blinden in de TAR onderzocht. Ze heeft ontdekt dat er geen programma’s bestonden voor het opleiden of integreren van blinden in de T.A.R. en daarom toen het initiatief genomen om een project voor slechtzienden en blinden op te zetten.

Het Tibetaans braille schrift

Voor haar studie heeft Sabriye Tenberken een Tibetaans brailleschrift ontwikkeld. Dit schrift combineert de principes van het braillesysteem met de speciale codes van het Tibetaanse lettergrepensysteem. Dit script werd gelezen door een Tibetaan, Loden Sherap Dagyab Rinpoche, die het zeer inzichtelijk en makkelijk te begrijpen vond. Een dergelijk script bestond nog niet. “Dit script kan blinden in Tibet een geheel nieuwe toekomst geven”, zei hij en stelde voor dat Sabriye het script daarom in de praktijk zou brengen

Beginsituatie project

Sabriye Tenberken en Venraynaar Paul Kronenberg zijn in mei 1998 vanuit Europa naar Tibet vertrokken om het trainingscentrum voor blinden op te starten. Na het inrichten van het schoollokaal, de slaapzalen en keuken werden 6 kinderen vanuit verschillende dorpen naar Lhasa gehaald. Omdat de kinderen uit verschillende gebieden komen waar verschillende dialecten gesproken worden, was het in het begin even wennen om elkaar goed te kunnen verstaan. Een lerares werd geïnstrueerd in de speciale technieken voor blinden en in het Tibetaans braillesysteem. Begin juni is het onderwijs voor de eerste kinderen gestart. Met behulp van houten plankjes, voorzien van klittenband-stippen, werd het braillescript onderwezen. De kinderen waren erg enthousiast en binnen 6 weken hadden ze alle 42 letters van het Tibetaanse alfabet onder de knie.

In Tibet wordt blindheid of gehandicapt zijn door het geloof gezien als een soort straf. In het voorgaande leven heeft de betreffende persoon iets verkeerd gedaan en is daarom nu "gestraft" met blindheid of een handicap. Het project werkt daarom ook hard aan voorlichting van de lokale bevolking. De medewerkers van het project zorgen voor uitleg wat blindheid precies betekent en welke mogelijkheden deze mensen hebben. De Tibetanen en Chinezen die het project bezoeken staan open voor dit soort informatie omdat ze zien dat de kinderen die onderwijs genieten tevreden en gelukkig zijn. De ligging van het project speelt ook een belangrijke rol. Het gebouw waar het project huist ligt vrijwel in het centrum van Lhasa. De Jokhang, de belangrijkste en heiligste tempel in het land ligt op nog geen 500 meter afstand. Alle pelgrims en nomaden komen naar Lhasa om dit heiligdom te bezoeken. De blinde kinderen zijn hier ook vaak met de witte blindenstok te vinden. De bevolking wordt op die manier geconfronteerd met blindheid waardoor de bekendheid van het project onder de bevolking snel toeneemt.

Trainingscentrum

In 2005 is er een start gemaakt om dit centrum te realiseren. In Kerala, in het zuiden van India, werd een stuk land gekocht. Inmiddels zijn de ontwerpen voor de gebouwen klaar en zodra de bouwvergunning binnen is kan er met de bouw worden gestart.

Het trainingscentrum in Tibet is opgebouwd uit 4 deelprojecten:

1. voorbereidingsschool voor blinde kinderen
2. een Tibetaanse brailleboekdrukkerij
3. zelfintegratie project
4. beroepsopleiding

foto's & tekst met permissie gebruikt van braillewithoutborders.org